MÙA SẤU – Câu chuyện của Ms. Nguyễn Thảo Bích Diệp
***************************************
Xa quê có lẽ đã hơn chục năm nhưng chưa năm nào tôi thấy nhớ vị quê da diết đến thế. Năm nào cũng vậy, tôi chọn mùa sấu chín để trở về quê – nơi có vườn nhà rộng, trồng rất nhiều cây sấu. Thế nhưng năm nay do dịch Covid, cái vị ngòn ngọt của quả sấu già, hay chua gắt của sấu non, thứ nước giải khát từ sấu chỉ còn trong nỗi nhớ khắc khoải mà thôi. Cứ vào cuối xuân, lá sấu lại thảm vàng những con đường đẹp đến nao lòng và khi già vừa rụng, lá sấu non đã kịp mơn mởn. Cây sấu xù xì, đen đúa chợt khoác lên mình tấm áo của thanh tân. Rồi cái sự thanh tân ấy đơm hoa.
Quãng đời ấu thơ tôi đã trải qua biết bao nhiêu mùa hoa sấu nở hoa, với vô vàn kỷ niệm cùng lũ bạn bằng các trò chơi xâu chuỗi cánh hoa sấu để đeo cổ, đeo tay, rồi chơi trò đám cưới giả dưới những gốc cây sấu. Rồi thì mùa sấu nở hoa, bọn trẻ chúng tôi cũng hay tung tăng chạy nhảy, nô đùa dưới tán sấu để thưởng ngoạn, ngắm nhìn những “cơn mưa” hoa sấu rụng rơi khi trời đổ gió…
Còn đang ngẩn ngơ với hương hoa sấu, lũ quả bé bằng đầu đũa ăn cơm đã lấp ló từ hồi nào. Rồi một ngày bất chợt, những quả sấu đầu mùa đã ùa vào căn bếp quen thuộc. Đưa quả sấu non lên miệng cắn cái rộp, cả vỏ và hạt tách đôi giòn tan cùng chút chan chát của nhựa cây. Rồi cái mũi chun lại, cái trán nhăn cả vào vì chua. Nước miếng tứa ra khắp chân răng, vừa sợ lại vừa thích.
Không chỉ là thứ quà vặt của trẻ con, qua bàn tay khéo léo của các chị, các mẹ, sấu biến thành những món ăn dân dã, phục vụ đời sống hàng ngày. Giữa trưa hè oi bức, luộc rau muống, nấu canh sườn, canh cá, nấu vịt… cho thêm vài quả sấu làm nước dùng có vị chua nhẹ thanh tao thì bao mệt nhọc tan biến.
Thế rồi theo thời gian, những quả sấu non sẽ già đi. Khi ấy, các bà nội trợ mới làm món sấu ngâm. Những quả sấu già được tiện hình xoáy ốc, trần qua nước sôi. Mỗi lớp sấu, một lớp đường vàng Hoa Mai, thêm mấy lát gừng thái mỏng, rồi đậy kín để chừng 1-2 tuần là có thể ăn. Một cốc nước sấu ngâm, thêm vài viên đá từ lâu đã trở thành thứ nước giải khát đặc sản.